هزار و یک کتاب که باید خواند: کتاب شاهنانه فردوسی: داستان تولد و مرگ سهراب

کتاب شاهنامه 

داستان سهراب(بخش یکم)

فردوسی  داستان  فراز و فرود و تولد و مرگ غم انگیز سهراب را این گونه شرح می دهد:

تولد:

رستم در روزی که غمی در دل داشته  سوار بر اسب بسوی مرز تورلن می رود و وارد نخجیرگاهی می شود. آنگاه که احساس گرسنگی می کند آتشی بر می افروزد و گر خری را شکار نموده و آنرا کباب کرده و نوش جان می کند و سپس به خواب خوش فرو می رود. دانیم که سرباز و سردار اگر در خاک دشمن به خواب روند مورد هجوم قرار می گیرند. و وقتی که رستم در خواب خوش بود تنی چند از سواران ترک رسیده و رخش او را برداشته و به شهر می برند:

ز گفتار دهقان یکی داستان

بپیوندم از گفتهٔ باستان

ز موبد برین گونه برداشت یاد

که رستم یکی روز از بامداد

غمی بد دلش ساز نخچیر کرد

کمر بست و ترکش پر از تیر کرد

سوی مرز توران چو بنهاد روی

جو شیر دژاگاه نخچیر جوی

چو نزدیکی مرز توران رسید

بیابان سراسر پر از گور دید

برافروخت چون گل رخ تاج‌بخش

بخندید وز جای برکند رخش

به تیر و کمان و به گرز و کمند

بیفگند بر دشت نخچیر چند

ز خاشاک وز خار و شاخ درخت

یکی آتشی برفروزید سخت

چو آتش پراگنده شد پیلتن

درختی بجست از در بابزن

یکی نره گوری بزد بر درخت

که در چنگ او پر مرغی نسخت

چو بریان شد از هم بکند و بخورد

ز مغز استخوانش برآورد گرد

بخفت و برآسود از روزگار

چمان و چران رخش در مرغزار

سواران ترکان تنی هفت و هشت

بران دشت نخچیر گه برگذشت

یکی اسپ دیدند در مرغزار

بگشتند گرد لب جویبار

چو بر دشت مر رخش را یافتند

سوی بند کردنش بشتافتند

چون رستم از خواب بیدار می شود رخش را نمی یابد و به خود نهیب می زند که اکنون می بایست بدون رخش و پیاده ره بسپارد و این بر او گران می آید:

گرفتند و بردند پویان به شهر

همی هر یک از رخش جستند بهر

چو بیدار شد رستم از خواب خوش

به کار امدش بارهٔ دستکش

بدان مرغزار اندرون بنگرید

ز هر سو همی بارگی را ندید

غمی گشت چون بارگی را نیافت

سراسیمه سوی سمنگان شتافت

همی گفت کاکنون پیاده‌دوان

کجا پویم از ننگ تیره‌روان

او در ذهن خود پرسشهایی مطرح می کند از جمله ان که : خواهند گفت:  این چگونه رستم تهمتن است که رخش او را دزدیده و با خود می برند؟

چه گویند گردان که اسپش که برد

تهمتن بدین سان بخفت و بمرد

کنون رفت باید به بیچارگی

سپردن به غم دل بیکبارگی

کنون بست باید سلیح و کمر

به جایی نشانش بیابم مگر

همی رفت زین سان پر اندوه و رنج

تن اندر عنا و دل اندر شکنج

امیر تهرانی ادامه دارد